به گزارش پایگاه خبری دهکده حقوقی، آمار حوادث رانندگی در کشور ما متاسفانه بسیار بسیار زیاد است. روزی نیست که در خیابانی یا در جاده و بزرگراهی تصادفی رخ ندهد و خسارتی به بار نیاید.
اما در هنگام وقوع تصادف و به بار آمدن خسارت چه باید کرد؟ خسارت جانی را چه طور پیگیری کنیم خسارت مالی را چه طور؟ چه طور باید خسارت مالی در تصادفات را از بیمه و یا صندوق تامین خسارت بدنی بگیریم؟ جریمه راننده مقصر در این تصادفات چیست؟ بیمه اجباری یا قوانین بیمه شخص ثالث در تصادفات چه مواردی را عهده دار است؟ برای طلب دیه از بیمه به چه دادخواستهایی نیاز داریم؟ در این مقاله به تمامی موارد فوق می پردازیم. همچنین در خصوص تصادف بدون گواهینامه، تصادف منجر به فوت، تصادف با عابر پیاده و قانون جدید تصادفات رانندگی صحبت خواهیم کرد.
قبل از هر چیز باید بدانید خسارت، در مورد انسان به معنی نقص عضو و یا در مرحله بالاتر فوت فرد است. در مورد اشیا و اموال به معنای از بین رفتن، اتلاف شدن، کم شدن یا معیوب شدن آن شیء است. خسارت انواع مختلفی دارد؛ خسارت مالی در تصادفات، خسارات مادی دیگر، خسارت های جانی و بدنی و خسارت های معنوی.
اما برای آنکه با نحوه طلب خسارت یا دیه خود را در تصادفات رانندگی آشنا شوید، بهتر است بدانید در رابطه با خودرو از سه نوع پوشش بیمه ای زیر بیشتر استفاده می شود، البته بیمه شخص ثالث اجباری است.
تعاریف و قوانین مربوط به بیمه شخص ثالث، بیمه سرنشین و بیمه بدنه
بیمه شخص ثالث
بر اساس قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث تمامی وسایل نقلیه باید بیمه شخص ثالث داشته باشند. در ماده یک این قانون چنین آمده است:
“کلیه دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی و انواع یدک و تریلر متصل به وسایل مزبور و قطارهای راه آهن اعم از اینکه اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند مسئول جبران خسارات بدنی و مالی هستند که در اثر حوادث وسایل نقلیه مزبور یا محمولات آن ها به اشخاص ثالث وارد شود و موظفند بیمه شخص ثالث را تهیه نمایند.”
علت نامگذاری این بیمه، تعامل سه طرفه در این بیمه است.
در بیمه شخص ثالث، مالک وسیله نقلیه شخص اول به شمار می آید (که در اکثر بیمه نامه ها تحت عنوان بیمه گزار شناخته می شود)، شخص ثانی شرکت بیمه است که متعهد به جبران هزینه ها طبق قرارداد است (که در بیمه نامه با عنوان بیمه گر درج می شود) و در نهایت شخص ثالث فرد زیان دیده در حوادث رانندگی است (که منظور غیر از راننده مقصر است.)
بطور مثال فرض کنید در سانحه ی رانندگی تمامی اشخاص خسارت جانی و مالی میبینند.در این صورت تمامی اشخاصی که در یک حادثه تصادف، زیان مالی و جانی می بینند، تحت پوشش بیمه شخص ثالث قرار می گیرند و این بیمه هزینه های مربوط به درمان، فوت و خسارات وارد شده به اموال را جبران می کند. در اینگونه اتفاقات راننده مقصر هم می تواند از مزایای بیمه حوادث راننده که شاخه ای جدید از بیمه شخص ثالث به شمار می آید استفاده کند.
باید توجه داشت که بیمه حوادث راننده فقط و فقط زیان های جانی را به عهده می گیرد و در مقابل زیان های مالی هیچ گونه مسئولیتی ندارد.
این نوع از بیمه را میتوان از تمامی شرکتهای بیمه خریداری کرد. ممکن است کیفیت ارائه خدمات در این شرکتها بر اساس سیاست کاری متفاوت باشد اما هزینه های تعیین شده برای این نوع بیمه تقریبا در تمامی شرکت ها یکسان هستند.
بیمه سرنشین
بیمه حوادث سرنشین در واقع پوششی از بیمه شخص ثالث است. پوشش بیمه حوادث سرنشین پرداخت خسارات جانی به بیمه گزار یا همان راننده مقصر را انجام می دهد. به عبارت دیگر الزامی بودن بیمه شخص ثالث و خرید اجباری آن به منزله ی خرید بیمه حوادث سرنشین است و اگر بیمه گزار آن را تهیه نکند از لحاظ قانونی اجازه رانندگی ندارد و در صورت عدم رعایت، مرتکب جرم شده است.
بیمه حوادث سرنشین تنها به راننده مقصری که دارای بیمه است خسارت پرداخت می کند. پرداخت غرامت به سرنشینان خودرو به عهده بیمه شخص ثالث است. در واقع پرداخت غرامت هر شخصی که در اثر عمل راننده مقصر دچار خسارت شود به عهده بیمه شخص ثالث است و غرامت راننده مقصر از پوشش حوادث سرنشین پرداخت می شود.
بیمه حوادث سرنشین بابت پرداخت خسارات مالی به بیمه گزار هیچ تعهدی ندارد. تنها پوششی که در بیمه حوادث سرنشین وجود دارد، پوشش خسارت جانی راننده مقصر است که در صورت فوت، مبلغ دیه در آن ماه و در صورت آسیب های جانی دیگر غرامت معادل آن به بیمه گزار و یا خانواده او پرداخت می شود. خسارات مالی مانند خساراتی که به خودروی بیمه گزار وارد شده است در صورت مقصر بودن بیمه گزار توسط بیمه بدنه قابل جبران است.
بیمه بدنه
یکی از انواع بیمه ای که به یک خودروی نقلیه تعلق میگیرد، بیمه ی بدنه است.این نوع از بیمه کاملا اختیاری است.
بیمه گذار با پرداخت مبلغ مشخصی به عنوان بیمه بدنه به شرکت بیمه ،خودرو و یا وسیله نقلیه ی خود را در برابر خطرات احتمالی بیمه کند.
خطرات تحت پوشش بیمه بدنه به دو دسته خطرات اصلی و فرعی تقسیم می شوند:
خطرات اصلی مانند سرقت کلی، خساراتی که حین نجات و انتقال خودرو به آن وارد می شود، رخ دادن حادثه برای اتومبیل، خساراتی که با رخ دادن حوادث آتش سوزی، انفجار، صاعقه به وسیله نقلیه بیمه شده و یا وسایل یدکی همراه آن وارد می شود و خسارت های وارده به لاستیک و چرخ های موضوع بیمه شده، می باشد.
بیمه گذاران میتوانند با پرداخت حق بیمه ی بیشتری به شرکت بیمه، از پوشش های اضافی (خطرات فرعی) زیر بهره مند شوند:
- جبران خسار ت وسیله نقلیه در برابر حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله و فوران آتش فشان
- سرقت لوازم و قطعات خودرو
- پاشش رنگ و اسید بر روی خودرو
- شکست شیشه
- پرداخت هزینه ایاب وذهاب
- نوسانات بازار
- خسارات وارد شده بر بدنه خودرو بر اثر کشیده شدن میخ و یا اشیای نوک تیز
- خسارت های ناشی از کاهش ارزش خودرو
- هزینه توقف خودرو در زمان بروز حادثه
- پوشش حذف استهلاک
- پوشش حذف فرانشیز
- خسارت های وارد شده به خودرو خارج از مرز های کشور
- خسارت های وارد شده بر بدنه خودرو بر اثر آزمایش سرعت و حمل مواد منفجره.
نرخ پایه بیمه بدنه خودرو، براساس ارزش خودرو ارائه می شود. به این معنی که هر چه ارزش خودروی شما بیشتر باشد، قیمت بیمه بدنه آن نیز بیشتر خواهد شد. حق بیمه بدنه برخلاف بیمه شخص ثالث مقدار و نرخ پایه مشخصی ندارد و براساس انتخاب پوشش های مختلف توسط شخص بیمه گذار و تخفیف های متفاوتی که شرکت های بیمه بر آن اعمال می کنند، متغیر می باشد.
بیمه بدنه نیز مانند سایر بیمه نامه ها دارای استثنائاتی می باشد که هر بیمه گذاری باید از شرایط عمومی بیمه بدنه خود آگاه باشد، تا بتوانید در انتخاب مناسب ترین بیمه بدنه آگاهانه خرید نمایید.
خسارات زیر شامل پوشش بیمه بدنه نمی شود:
- خسارات ناشی از انفجار های هسته ای
- خسارت هایی که در اثر جنگ و شورش و یا اعتصاب و حمله وارد می شود.
- خسارات عمدی که توسط بیمه گذار، ذینفع و یا خود راننده به خودرو وارد شود.
- خسارت هایی که در اثر مصرف برخی از مواد از جمله مواد روان گردان و مخدر و یا حتی از مشروبات الکلی اتفاق بیافتد.
- خسارت هایی که در حوادثی از قبیل فرار از پلیس به خودرو وارد شود، البته اگر در زمان فرار بدون اجازه مالک خودرو اتفاق بیافتد، می تواند از پوشش بیمه بدنه خود استفاده کند.
- خسارات حوادثی که در اثر رانندگی بدون گواهینامه و یا حتی اگر حوادثی در اثر رانندگی با گواهینامه نامرتبط باشد و یا حتی گواهینامه باطل شده باشد، بیمه بدنه این خسارات را پوشش نمی دهد.
- همه خساراتی که در اثر بکسل کردن وسیله نقلیه به خودروی دیگر به خودرو وارد شود، جبران خسارات بر اساس بیمه نامه های مربوط به خودروهای بکسل و اصول و مقررات ایمنی آن ها پرداخت می شود.
- خسارت هایی که در اثر حمل تعداد مسافر و یا بار بیش از ظرفیت به خودرو وارد شود.
طبق امارهای ارائه شده پرفروش ترین بیمه بدنه در ایران ،بیمه ایران میباشد.
نکته :حالت خاصی از تصادف وجود دارد و آن تصادف با یک جسم مثل درخت،جدول و … میباشد. در این صورت برای دریافت خسارت نیاز به کروکی و برگه گزارش پلیس است و در این نوع حادثه فقط بیمه بدنه برای بیمه گذار جبران خسارت می کند و خسارت بیمه شخص ثالث هیچگونه خسارتی پرداخت نخواهد کرد.
مطالبه دیه از بیمه در تصادفات جرحی
از زمانی که تصادف به وقوع می پیوندد تا زمانی که میزان جراحت مشخص شده و قرار بر پرداخت دیه توسط شرکت بیمه یا صندوق تامین خسارت های بدنی میگردد، مراحلی بایستی طی شود و مدارک خاصی ارائه گردد.
بر اساس مفهوم ماده 1 وتبصره 1 ماده 1 قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث، دارنده ،مسئول جبران زیان هایی است که بر اثر وسیله نقلیه یا یدک یا تریلر یا از محمولات آنها به اشخاص ثالث ( گرفتن خسارت در تصادفات ) وارد می شود.
نکته: در ماده ۱۹ قانون فوق دارنده کسی است که از وسیله نقلیه استفاده می کند و باید بیمه نامه وسیله را به همراه داشته باشد. بر اساس مفهوم ماده، دارنده مسئول جبران زیان هایی است که بر اثر وسیله نقلیه یا یدک یا تریلر یا از محمولات آنها به اشخاص ثالث ( گرفتن خسارت در تصادفات ) وارد می شود.
در تبصره دو ماده یک قانون اصلاح قانون بیمه اجباری آمده است: مسئولیت دارنده وسیله نقلیه مانع از مسئولیت شخصی که حادثه منسوب به فعل یا ترک فعل او است، نیست.
به عبارتی در حوادثی که مطالبه زیان یا گرفتن خسارت در تصادفات ناشی از آن مشمول قانون اصلاحی است، می توان علیه مقصر حادثه طرح دعوا کرد. مقصود از مسبب حادثه شخصی است که مرتکب فعل قابل سرزنشی شده است. در واقع ممکن است بدون ارتکاب تقصیر هم تصادفی رخ دهد و زیانی به بار آید که در این صورت احتمال دارد شخص، بی گناه شناخته شود. پس مسئول جبران زیان وارده همیشه مقصر نیست.
ماده ۱۶ قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه درخصوص تصادفی که منجر به کشته شدن فردی میشود بیان داشته است که :
“در حوادث رانندگی منجر به صدمات بدنی غیر از فوت، بیمه گر وسیله نقلیه مسبب حادثه یا صندوق تامین خسارتهای بدنی ، حسب مورد موظفند پس از دریافت گزارش کارشناس راهنمایی و رانندگی یا پلیس راه و در صورت لزوم گزارش سایر مقامات انتظامی و پزشکی قانونی بلافاصله حداقل ۵۰ درصد از دیه تقریبی را به اشخاص ثالث زیان دیده پرداخت کرده و باقی مانده آن را پس از معین شدن میزان قطعی دیه بپردازند.”
تبصره- در حوادث رانندگی منجر به فوت، شرکت های بیمه می توانند در صورت توافق با راننده مسبب حادثه و ورثه متوفی، بدون نیاز به رأی مراجع قضائی، دیه و دیگر خسارت های بدنی وارده را پرداخت نمایند.
به یاد داشته باشید که درحوادث رانندگی منجر به فوت شرکت های بیمه می توانند در صورت توافق با راننده مسبب حادثه و وراث متوفی بدون نیاز به رای مراجع قضایی، دیه و دیگر خسارت های بدنی وارده را پرداخت کنند.
دیه سال 99 برای بیمه شخص ثالث به دو بخش خسارت جانی ثالث و خسارت جانی راننده مقصر تقسیم می شود:
- خسارات جانی ثالث معادل مبلغ 440٫۰۰۰٫۰۰۰ میلیون تومان است (یعنی تا سقف دیه کامل در ماه حرام)
- خسارات جانی راننده مقصر حادثه معادل مبلغ 330٫۰۰۰٫۰۰۰ میلیون تومان است (یعنی تا سقف دیه کامل در ماه عادی)
مطالبه خسارت مالی از بیمه در تصادفات غیرجرحی
همیشه سوانح رانندگی منجر به فوت یا جرح بدنی نمی شود، گاهی فقط به وسیله ی نقلیه آسیب وارد می شود و خسارت تنها مالی است.
وقتی شرکت بیمه بخواهد پس از تصادف خسارت را پرداخت کند، موارد متفاوتی را در نظر می گیرد اما دو حالت کلی در این صورت قابل تصور است :
1) نیازی به کشیدن کروکی نباشد.
الف) طرفین به توافق برسند: اگر خسارت وارده به وسیله نقلیه زیر سه میلیون تومان باشد و طرفین به توافق با یکدیگر برسند؛ لازم به کشیدن کروکی و گزارش پلیس نیست. دو طرف می توانند با هماهنگی یکدیگر به مراکز پرداخت خسارت بیمه مراجعه و خسارت خود را دریافت کنند.
اگر قصد حل مشکل به این روش را دارید طبق قوانین بیمه، خودرو مقصر و زیاندیده نباید تعمیر شده باشند. ضمن آنکه برای دریافت خسارت، حضور دوطرف یعنی زیان دیده و مقصر الزامی است. همچنین اگر با شخصی تصادف کرده اید و او مقصر حادثه است، باید به شرکت پرداخت خسارت بیمه نامه فرد مقصر مراجعه کنید.
ب) طرفین به توافق نرسند: اگر خسارت وارده زیر سه میلیون تومان باشد اما طرفین حادثه به توافق با هم نرسند و مقصر تقصیر خود را نپذیرد با 110 تماس بگیرید. در این صورت افسر آگاهی در صحنه حضور پیدا کرده اما کروکی صادر نخواهد کرد و طرفین باید به مراکز پرداخت خسارت مراجعه کنند.
نکته: کروکی فقط برای خسارات بالای سه میلیون تومان کشیده میشود.
در بیشتر تصادفاتی که منجر به جرح نمی شود می توانید صحنه تصادف را به هم بزنید و خودروها را منتهی الیه سمت راست هدایت کنید و از محل حادثه قبل از بر هم زدن صحنه تصادف و خودروها عکس بگیرید یا فیلمبرداری کنید که برای پلیس راهنمایی و رانندگی نیز قابل استناد باشد.
نکته:مهلت مراجعه به شرکت بیمه مدنظر جهت دریافت خسارت (در تصادفات غیر جرحی) حداکثر 5 روز پس از تصادف است.
صندوق تامین خسارت بدنی یک نهاد عمومی و غیر دولتی است که به منظور حمایت از زیان دیدگان حوادث ناشی از وسایل نقلیه، خسارات بدنی وارد به اشخاص ثالث را تا حدی جبران می کند.
برای مثال اگر خسارت وارد شده بیشتر از سقف پرداخت بیمه باشد، و یا راننده مقصر بیمه شخص ثالث نداشته باشد، هرچند که این بیمه اجباری است، در این صورت می توان از صندوق تامین خسارت بدنی کمک گرفت.
همچنین در صورتی که بیمه نامه شخص ثالث راننده مقصر منقضی شده باشد و یا راننده مقصر متواری باشد نیز می توان برای طلب خسارت به این صندوق مراجعه کرد.
شکایت بابت افت قیمت خودرو در تصادف
گاهی اوقات خسارتی که به اتومبیل وارد می شود، سبب می شود که خودرو جدا از هزینه ای که برای تعمیر لازم دارد، افت قیمت قابل توحهی داشته باشد. به طوری که در هنگام فروش صرفاً به علت یک تصادف خاص و خسارت ناشی از آن بسیار کمتر از ارزش مادی خودرو مشابه با آن، به فروش برسد.
سوال این است آیا مطالبه این افت قیمت انجام شدنی است و آیا شرکت بیمه افت قیمت ناشی از تصادف را پرداخت می کند؟ حقیقت آنکه خسارت ناشی از افت قیمت در تعهد هیچ کدام از شرکتهای بیمه نبوده و پرداخت این خسارت باید از سوی راننده مقصر حادثه انجام شود.
برای دریافت خسارت ناشی از افت قیمت خودرو از راننده مقصر حادثه باید به شواری حل اختلاف یا دادگاه مراجعه کرد.
اما لازم به ذکر است افت قیمت خودرو به هر خودرویی تعلق نمی گیرد. عموما به خودروهایی که از سال ساختشان بیش از پنج شش سال گذشته باشد، افت قیمت تعلق نمی گیرد.
پرداخت دیه راننده مقصر
راننده مقصر حادثه رانندگی، برای صدمات بدنی که به خودش وارد می شود دیه نمی گیرد، بلکه طبق تعهدی که شرکت بیمه کرده است، غرامت میگیرد. این غرامت در نهایت تا سقف مندرج در بیمه نامه قابل پرداخت است و اضافه بر آن را نمیتوان از شرکت بیمه درخواست نمود.
دقت فرمایید که طبق ماده سه قانون شخص ثالث راننده وسیله نقلیه باید به میزان دیه یک مرد مسلمان در ماه غیر حرام برای پوشش حوادث راننده پوشش بیمه ای خریداری نماید.
نکته ی دیگر اینکه طبق ماده 33 بیمه شخص ثالث در صورتی که شرکت بیمه پس از دریافت کامل مدارک و تکمیل پرونده خسارت و بعد از مهلت قانونی بیست روز غرامت شما را پرداخت ننماید به ازای هر روز تاخیر در پرداخت به جریمه نیم در هزار کل مبلغ قابل پرداخت محکوم میشود.
بایدها و نبایدهای بیمه و دیه در رانندگی بدون گواهینامه
رانندگی بدون گ.اهینامه غیرقانونی است چه تصادف بکنید و چه تصادف نکنید مشمول جریمه می شود. اما اگر گواهینامه نداشته باشید و تصادف کنید و مقصر هم باشید، شرکت بیمه وظیفه دارد که بر اساس قانون، خسارت زیان دیده های حادثه را پرداخت کند. اما نکته مهم اینجاست که به دلیل نداشتن گواهینامه، شرکت بیمه بعدا خسارتی را که پرداخت کرده بود از شما پس می گیرد.
البته در اکثر مواقع، بیمه مبلغ خسارت را برایتان قسط بندی می کند که معمولا مبلغ این قسط ها سنگین و زیاد است. همچنین ضمانت پرداخت قسط هم از شما گرفته می شود. در این صورت شما هستید که در نهایت خسارت زیان دیده را پرداخت می کنید.
نکته:اگر راننده ی بدون گواهینامه با کسی تصادف کند و فرد از بین برود قتل عمد محسوب نمیشود.
حال سوال این است که آیا دیه به راننده بدون گواهینامه پرداخت می شود؟
اگر راننده بدون گواهینامه (ماشین ،موتور و هر وسیله نقلیه) مقصر حادثه باشد و خودش آسیب ببیند، به دلیل نداشتن گواهینامه دیه یا غرامتی به او پرداخت نمی شود.
جریمه رانندگی بدون گواهینامه به صورت توقیف وسیله نقلیه و معرفی متخلف یا به تعبیر قانون مجرم به مراجع قضایی است.
بر اساس قانون جریمه رانندگی بدون گواهینامه، طبق ماده 723 از قانون تعزیرات اسلامی برای بار اول تخلف، پرداخت جزای نقدی و یا حبس تعزیری تا 2 ماه یا هر دو مجازات است. چنانچه فرد متخلف برای بار دوم تخلف کند، این بار به 2 تا 6 ماه حبس محکوم می شود. البته در قانون جدید مجازات اسلامی تمهیداتی در این رابطه تبیین شده است به این ترتیب که قاضی مجاز شده که در همه جرایم تعزیری (چه عمدی و چه غیر عمدی) چنانچه مجازات اعمال شده تا درجه ششم تعیین شده باشد (حبس بیش از شش ماه تا دو سال و جزای نقدی بیش از بیست میلیون ریال تا هشتاد میلیون ریال) مجازات تکمیلی (متناسب با جرم و خصوصیات مرتکب) نیز برای وی تعیین کند.
اما اگر فرد گواهینامه داشته باشد اما آن را تمدید نکند، در صورت رانندگی مرتکب جرم شده است و چنین شخصی دو مسئولیت دارد:
1- اقدام نکردن به موقع برای تعویض که مشمول جریمه خاص است و 2- رانندگی بدون در اختیار داشتن گواهینامه معتبر که در حکم فرد فاقد گواهینامه به حساب می آید.
در صورت فرار راننده مقصر از صحنه تصادف چه کنیم؟
اگر راننده ای که تصادف مبتنی بر بی احتیاطی و بی مبالاتی وی بوده است از صحنه ی تصادف به خاطر ترس از گردن گرفتن اشتباه خویش و ترس از مجازات فرار کند، با مجازات قانونی مواجه می شود.
طبق قانون مجازات اسلامی، اگر تصادف غیر جرحی باشد، مانند هنگامی که دو وسیله نقلیه با هم تصادف کنند و کسی آسیب ندیده باشد و فقط خسارتی به خودروی طرفین یا یکی از آن ها وارد شده باشد، در این گونه موارد فرار از صحنه تصادف جرم محسوب نمی شود. این در حالی است که مالک خودروی آسیب دیده با در دست داشتن شماره پلاک خودرو متخلف (مقصر)، می تواند برای جبران خسارت در مراجع قضایی اقدام به شکایت حقوقی کند. به عبارت بهتر تصادفات غیر جرحی با فرض متواری شدن راننده مقصر ضمانت کیفری ندارد.
اما اگر تصادف رانندگی منجر به جرح باشد، فرار از صحنه و عدم کمک به مصدوم جرم است.
ماده 719 قانون مجازات اسلامی به بیان مجازات این افراد پرداخته است.
ماده 719 ق.م.ا: “هر گاه مصدوم احتیاج به کمک فوری داشته و راننده با وجود امکان رساندن مصدوم به مراکز درمانی و یا استمداد از مأمورین انتظامی از این کار خودداری کند و یا به منظور فرار از تعقیب محل حادثه را ترک و مصدوم را رها کند حسب مورد به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مذکور در مواد (۷۱۴) و (۷۱۵) و (۷۱۶) محکوم خواهد شد. دادگاه نمی تواند در مورد این ماده اعمال کیفیت مخففه نماید.”
تبصره ۱ راننده در صورتی می تواند برای انجام تکالیف مذکور در این ماده وسیله نقلیه را از صحنه حادثه حرکت دهد که برای کمک رسانیدن به مصدوم توسل به طریق دیگر ممکن نباشد
تبصره ۲ در تمام موارد مذکور هر گاه راننده مصدوم را به نقاطی برای معالجه و استراحت برساند و یا مأمورین مربوطه را از واقعه آگاه کند و یا به هر نحوی موجبات معالجه و استراحت و تخفیف آلام مصدوم را فراهم کند دادگاه مقررات تخفیف را دربارۀ او رعایت خواهد نمود.
تصادفات منجر به فوت و قوانین دیه و بیمه
قتل ناشی از تصادفات رانندگی، قتل غیر عمدی محسوب می شود و در نتیجه مقصر ضامن پرداخت دیه کامل است.
براساس ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی “هرگاه بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده ( اعم از وسائط نقلیه زمینی یا آبی یا هوایی ) یا راننده وسیله موتوری منتهی به قتل غیر عمدی شود مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم محکوم می شود.”
همچنین رانندگی در حال مستی، نداشتن گواهینامه رانندگی، داشتن سرعت غیر مجاز، حرکت دادن اتومبیل با علم به وجود نقص فنی، عدم رعایت محل عبور عابر پیاده و عبور از محل های عبور ممنوع از عوامل تشدید کننده مجازات است که حداقل مجازات را به میزان ۳/۲ حداکثر مجازات مذکور در این ماده افزایش می دهد.
در مواردی که مصدوم دچار صدمات متعدد می گردد و پس از آن فوت می نماید براساس بند ب ماده ۵۳۸ قانون مجازات جدید در صورت تعدد صدمات چنانچه مرگ یا قطع عضو یا آسیب بیشتر، در اثر سرایت تمام صدمات باشد، تنها دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر ثابت می شود و اگر مرگ یا قطع عضو یا آسیب بزرگتر در اثر سرایت برخی از صدمات باشد، دیه صدمات مسری در دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر تداخل می کند و دیه صدمات غیرمسری، جداگانه محاسبه و مورد حکم واقع می شود.
شرکت های بیمه بر اساس بیمه نامه ای که هر فرد دارد مسئول پرداخت دیه می باشند ولی این خسارات باید در حکم دادگاه قید شود زیرا در غیر این صورت اداره بیمه خود را موظف به پرداخت نمی داند و از این جهت مشکلاتی برای طرفین ایجاد می گردد.
اما در خصوص هزینه های مازاد بر دیه از جمله هزینه بیمارستان و درمان اگرچه به نظر می رسد اختلاف رویه در میان دادگاه ها وجود دارد، اما معمولا هزینه های مازاد بر دیه قابل مطالبه است و زیان دیده می تواند با تقدیم دادخواست حقوقی، این هزینه ها را از مقصر مطالبه نمود.
نکته قابل توجه دیگر آن است که بر اساس قوانین ایران خسارات معنوی قابل مطالبه نیستند و در نتیجه از باب تاملات روحی که ممکن است مصدوم و یا خانواده اش متحمل شده باشند نمی توان درخواست خسارت کرد.
چنانچه راننده ی مقصر گواهینامه نداشته باشد و منجر ب فوت فردی شود اگر ماشین بیمه داشته باشد ،بیمه دیه را پرداخت مینماید چرا که هیچ خودرویی به جهت راننده و بصورت شخصی بیمه ثالث نمیشودبلکه خودروبیمه میشود و قانون شخص راننده بدون گواهینامه را علاوه بر جریمه رانندگی به مبلغی نیز بعنوان مجازات بنفع دولت جریمه خواهد نمود اما بیمه موظف به پرداخت دیه یا خسارت همچنان خواهد بود و حتی در چند وقت گذشته طرح شحصی شدن بیمه ها در مجلس نیز رد شد و همچنان خودرو بیمه میشود و بیمه ابتدا کسب رضایت میکند بعد پرداخت مینماید.
مجازات فردی که بدون گواهینامه منجر به فوت فرد دیگری شده :
این فرد به دلیل آن که بدون گواهینامه رانندگی کرده مرتکب جرم شده است و از سوی دیگر به دلیل آنکه در راستای تصادف او فرد فوت شده علاوه بر پرداخت دیه فرد خاطی به حداکثر دو سال حبس هم محکوم خواهد شد.حتی اگر فردی گواهینامه داشته باشد و با فردی تصادف کند که منجر به مرگ او شود علاوه برپرداخت دیه بین ۶ ماه تا ۲ سال باید حبس بکشد.که البته میتواند پرداخت دیه را از طریق بیمه ی خودرو ی خود انجام دهد.
تصادف 50-50 چیست و قوانین مربوط به آن
مقصود از تصادف 50-50 این است که هر دو راننده مقصر سانحه ی رخ داده توسط کارشناس راهنمایی و رانندگی تشخیص داده شوند.
در اینصورت هریک از رانندگان موظف هستند 50% خسارت وارده به خودروی طرف مقابل را جبران نماید.جبران این پنجاه درصد خسارت از طریق بیمه شخص ثالث طرف مقابل صورت میگیرد. بنابر این هر یک از رانندگان می توانند با مراجعه به هریک از شعب نمایندگی بیمه ثالث طرف مقابل نسبت به تشکیل پرونده و دریافت خسارت اقدام نماید.لازم به ذکر است در خصوص دیه و خسارت جای نیز روال به همین شکل می باشد.
در این حالت جهت جبران مابقی خسارتهای وارد شده اگر خودرو های زیان دیده تحت پوشش بیمه بدنه باشند جبران خسارت از طریق بیمه بدنه شخص زیان دیده انجام میگیرد.
اگر در تصادف خودروی ما دارای بیمه شخص ثالث یا بدنه نباشد چه کنیم ؟
در اینصورت راننده زیان دیده از طریق شورای حل اختلاف (در خسارات زیر 20 میلیون ) برای دریافت خسارت اقدام مینماید و فرد مقصر نیز تمام هزینه های خسارت طرف زیاندیده را خود شخصا باید پرداخت نماید.
نکته : در حادثه ای که یکی از راننده ها 70 درصد و دیگری 30 درصد مقصر باشد و حادثه منجر به فوت یکی از سرنشینان اتومبیل شده باشد، با توجه به ماده 528 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 بنظر می رسد هر دو راننده مسئول نصف دیه می باشند.
قوانین مربوط به تصادف با عابر پیاده
در تصادف با عابر پیاده دو حالت متصور است:
1.حالتی که عابر پیاده مقصر تصادف است
در صورت بروز حادثه ای که عابر پیاده در آن دخیل است و در صورت عبور او از معابر غیر مجاز، کارشناسان تصادفات راهور ناجا صحنه تصادف را بررسی نموده و سهم تقصیر هر یک از طرفین، یعنی هم عابر پیاده و هم راننده را مشخص می نمایند.
مواردی که توسط کارشناسان مورد بررسی قرار می گیرد شامل موارد زیر است:
- مسکونی یا غیرمسکونی بودن معبر
- بزرگراه یا معبر اصلی بودن
- فرعی یا کوچه بودن
- امکان عبور برای عابر
- وجود چراغ و علائم راهنمایی و رانندگی
- سایر موارد موجود در محل
در برخی از تصادفات، عابر پیاده مقصر 100 درصد حادثه شناخته شده و راننده هیچ جرمی مرتکب نشده است؛ مانند زمانی که عابر پیاده از چراغ قرمز عبور می کند.
قانون مجازات اسلامی در مواد 331 و 333 به بیان این موضوع به صورت زیر پرداخته است:
طبق ماده ۳۳۳ قانون مجازات های اسلامی اگر عابر پیاده از معابری که برای وی ممنوع است عبور نماید و سانحه ای رخ دهد که منجر به فوت یا مصدوم شدن وی شود، و اگر در این شرایط راننده با سرعت مطمئنه و مجاز در حرکت بوده و همچنین وسیله ی نقلیه نقص فنی نداشته باشد و در عین حال قادر به کنترل وسیله نقلیه نباشد و با عابر برخورد نموده باشد، راننده ضامن دیه و خسارت وارد شده نیست.
مطابق ماده ۳۳۱ هر کس در محل هایی که توقف در آنجا جایز نیست متوقف شده یا شیی و یا وسیله ای را در این قبیل محل ها مستقر سازد و کسی اشتباهاً و بدون قصد، با شخص و یا شیی یا وسیله مزبور برخورد کند و بمیرد، شخص متوقف یا کسی که شیی یا وسیله مزبور را در محل مستقر ساخته عهده دار پرداخت دیه خواهد بود، و نیز اگر توقف شخص مزبور با استقرار شیی و وسیله مورد نظر موجب لغزش راهگذر و آسیب کسی شود، مسئول پرداخت دیه صدمه یا آسیب وارده است مگر آنکه عابر با وسعت راه و محل، عمدا قصد برخورد داشته باشد که در این صورت نه فقط خسارتی به او تعلق نمی گیرد بلکه عهده دار خسارت وارده نیز می باشد.
- مواردی که عابر پیاده مقصر نباشد :
رانندگان موظف هستند در صورتی عابر پیاده از محل های تعیین شده و مجاز عبور نماید، در فواصل مناسب که به وسیله خط کشی یا میخ کوبی یا سایر علایم جهت عبور پیادگان مشخص می شود ایست کامل کنند در غیر این صورت تخلف محسوب شده و برای آنها قبض جریمه صادر می شود.
در اینصورت هرگاه وسیله ی نقلیه بیمه نباشد، دیه عابر پیاده از صندوق تأمین خسارت های بدنی شخص ثالث پرداخت می شود.
در صورت تصادف با عابر پیاده و صدمه به شخص ثالث و یا فوت وی دیه و هزینه های درمان توسط بیمه پرداخته می شود و در صورتی که وسیله نقلیه فاقد بیمه باشد دیه و هزینه های درمانی از محل صندوق تأمین خسارت های بدنی پرداخت می گردد.
انتهای پیام/
ثبت دیدگاه